ı Anasayfa ı Fen Deneyleri Basınç Deneyleri   

 

  

BASINÇ FARKI İLE ÇALIŞAN AKCİĞER MODELİ

Deneyin  Amacı:  Akciğerlerimizin basınç farkı ile nasıl çalıştığını kavramak.

Düşünce Soruları?

1. Uçan balonlar yükseklere çıktıkça hacmi nasıl değişir? Neden?
2. İçi hava dolu bir balona büyük bir taş bağlanıp suya atıldığında balon derine indikçe hacmi nasıl değişir? Neden?

Araç ve Gereçler: pistonlu hava boşaltma tulumbası, lastik tıpa, lastik balon (2 adet), fanus, Y boru, masa kıskacı, pet şişe, büyük balon, koli bandı, silikon tabancası, ip

Uygulama:
Model I
1- Pet şişe alt bölümünden keselim.
2. Büyük balon uç kısmının altından kesilerek şekildeki gibi koli bandı ile pet şişeye yapıştıralım.
3- Y borusunun iki ucuna balonlar yapıştıralım.
4- Y borusunun ucu şekildeki gibi delikli tıpadan geçecek şekilde pet şişeye yerleştirelim.
5- Tıpa kullanılmadan ir model yapılacaksa pet şişe kapağının ortasından delik açalım. Y borusunu kapaktan geçirerek hava almayacak şekilde silikon veya oyun hamuru ile sabitleyelim.
6- Akciğer modelinin Y burusunun kenarından hava alış-verişi yapmaması dikkat edelim.


     

Model II
1-Lastik balonları Y borunun uçlarına ip ile bağlayalım.
2- Y borusunun tekli ucunu delikli tıpadan geçirelim.
3- Tıpayı fanusun ucuna takalım.
3- Fanusu şekilde görüldüğü gibi lastik tabla üzerine oturtunuz.
4- Pistonu ileri geri hareket ettirerek modelin çalışmasını gözlemleyelim.

Değerlendirme Yapalım:
Model I de büyük balanı aşağıya çektiğimizde  Y borusuna bağlı küçük balonların hacminin arttığı görülür. Büyük balonu pet şişenin içine doğru hareket ettirdiğimizde küçük balonların hacminin küçüldüğü görülür.

Bilgilenelim:
Diyafram ve kaburga kasları nefes alıp vermeye  yardımcı olan organlardır. Nefes alma ve verme sırasında kaburga kasları ve diyafram kasılıp, gevşer. Bu kaslar birlikte hareket ederek, göğüs boşluğunun hacmini arttırıp, azaltmakla gaz değişimini sağlar.

Nefes alma sırasında kaburga kasları kasılarak göğüs kafesini dışarı doğru genişletir. Diyafram kası da bu sırada kasılarak aşağıya doğru çekilir. Nefes verme sırasında kaburga kasları ve diyafram gevşer. Diyafram kası yukarı doğru kubbeleşir. Göğüs boşluğunun hacmi azalır. Bu esnada akciğerler içindeki basıncı artan hava, nefes borusu yoluyla dışarı verilir. Sonuçta akciğerlere hava giriş ve çıkışı açık hava basınç farkı sayesinde gerçekleşir.

 www.fencebilim.com - Hidayet TERECİ