ı Anasayfa ı Fen Deneyleri Elektrik Deneyleri        
 

YÜKLÜ CİSİMLERİN ve ELEKTROSKOPA ETKİSİ

Deneyin  Amacı:  Yüklü cisimlerin elektroskop üzerindeki etkisini incelemek.

Düşünce Soruları?

1.
Bulutlarda elektrik enerjisi nasıl birikir?
2. Plastik kaydıraklar insanları neden elektrik çarpar?
3. Uzun yoldan gelen araçlara yakıt doldururken neden topraklama bağlarlar?

Araç ve Gereçler:  elektrostatik takım, elektroskop

Uygulama:
1. Ebonit çubuğu yün kumaşa sürterek eksi ile elektrik yükleyiniz.
2. Eksi yüklü çubuğu yüksüz (nötr) elektroskopa yaklaştırınız.             
3. Elektroskopun yapraklarını gözlemleyelim.

4.
Ebonit çubuğu yün kumaşa sürterek eksi ile elektrik yükleyiniz.
5. Yüklü çubuğu yüksüz (nötr) elektroskopa dokunduralım.

6.
Elektroskopun yapraklarını gözlemleyelim.
          
7.
Yüklü elektroskopun topuzuna elimizle dokunarak topraklama yapalım ve yaprakları gözlemleyelim.
8. Cam çubuğu ipek kumaşa sürterek artı (+) ile elektrik yükleyiniz.
9. Artı yüklü cam çubuğu yüksüz (nötr) elektroskopa yaklaştırınız.
10. Elektroskopun yapraklarını gözlemleyelim.
11. Artı yüklü cam çubuğu yüksüz (nötr) elektroskopa dokunduralım.
12. Elektroskopun yapraklarını gözlemleyelim.
     

13. Ebonit çubuğu yün kumaşa sürterek eksi ile elektrik yükleyiniz ve yüksüz (nötr) elektroskopa dokundurunuz.
14. Cam çubuğu ipek kumaşa sürterek artı (+) ile elektrik yükleyiniz ve eksi yüzlü elektroskopa yaklaştırınız.
15.
Cam çubuğu ipek kumaşa sürterek artı (+) ile elektrik yükleyiniz ve eksi yüzlü elektroskopa dokundurunuz.
16. Elektroskopun yapraklarını gözlemleyelim.

Değerlendirme Yapalım: Elektroskopun yaprakları aynı yükle yüklenince birbirlerini iterler. Bu sayede yapraklar açılır. Yüklenme miktarı arttıkça açı daha fazla olur. Artı-artı veya eksi-eksi birbirini iter.
Elektroskopu uzaktan etki (tesir) ile veya dokunma ile elektrikleyebiliriz.
Elektroskop, cisimlerin yüklü olup olmadıklarını, yüklü iseler yük cinslerini anlamamızı sağlar.

     

Bilgilenelim: Yüklü bir cismi nötr bir elektroskoba yaklaştırırsak, topuz yaklaştırılan cismin yükünün zıttı ile, yapraklar ise aynı yükle yüklenirler. Yapraklar açılır.

Yüklü bir cismi nötr bir elektroskoba dokundurursak topuz ve yaprak aynı yükle yüklenir. Yapraklar açılır.

Yüklü bir cismi zıt yüklü bir elektroskoba yaklaştırırsak, elektroskobun ve yüklü cismin yük miktarına bağlı olmak şartıyla;
a) Yapraklar biraz kapanabilir. (Elektroskop yükü çoksa)
b) Yapraklar tamamen kapanabilir. (Yükler eşitse)
c) Yapraklar önce kapanıp sonra açılabilir. (Cismin yükü çoksa)

Yüklü bir cismi aynı yüklü bir elektroskoba yaklaştırırsak yapraklar biraz daha açılır.
Eğer dokundurulursa ;
a) Yapraklar biraz açılır. (cismin yükü fazla ise)
b) Yaprakta değişme olmaz. (yükler eşit ise)
c) Yapraklar biraz kapanır.(Elektroskobun yük fazla)

Yüklü bir cismi zıt yüklü bir elektroskoba dokundurursak, yük miktarlarına bağlı olmak şartıyla üç durum gözlenir.
a) Yapraklar biraz kapanabilir.(Elektroskobun yükü fazla ise)
b) Yapraklar tamamen kapanabilir. (Yükler eşitse
c) Yapraklar önce kapanıp sonra zıt yüklenerek açılabilir.(Cismin yükü fazla ise)

www.fencebilim.com - Hidayet TERECİ