|
Deneyin Amacı: Bir maddenin bulunmuş olduğu konumdan dolayı
sahip olduğu enerjiyi kavramak.
Düşünce Soruları?
1. Mancınıkta gülleri
çok uzağa atmak için neler yapılır?
2. Tramboline çok
yüksekten atlarsak ne olur?
3. İnsan kaç metre yükseklikten sonra düşerse tehlikeli olmaya
başlar?
4. Bazı merdiven boşluklarına ağ gerdirirler. Neden?
Araç ve Gereçler: döküm ayak ( 3 adet), dik tutturucu, lastik tıpa,
statif çubuk (2 adet), şişe tutturucu, kısa cam boru, bağlama parçası (3
adet), lastik hortum, su çarkı, tabanı kesik şişe, ucu çekik cam boru,
maşalı tutturucu.
|
Deneyin Yapılışı:
1-
Resimdeki deney düzeneğini
kuralım.
2-
Plastik borunun ucunu parmağımızla kapatalım.
3- Şişeyi ağzına kadar su ile dolduralım.
4- Borunun ucunu açarak suyun akış hızını ve çarkın dönüş hızını
gözlemleyelim.
5- Şişeyi daha yüksek bir noktadan statif çubuğa sabitleyelim.
6- Borunun ucunu kapatalım ve şişeyi ağzına kadar su ile
dolduralım.
7- Borunun ucunu açarak çarkın dönüş hızını gözlemleyelim. İlk ve
ikinci durumdaki dönüş hızını karşılaştıralım.
|
|
|
|
Değerlendirme Yapalım:
-
Su deposu olarak kullanılan pet
şişedeki suyun yüksekliği azaldıkça boru ucundaki suyun hızı ve Newton
çarkının dönüş hızı azalmaktadır.
Pet şişenin yüksekliği artırıldığında boru ucundaki suyun ilk hızı ve
Newton çarkının ilk dönüş hızı artmaktadır.
Deneyden Çıkarılacak Sonuçlar:
- Cisimlerin (maddeler) yerden yüksekliği arttıkça potansiyel
enerjileri artar. Yani potansiyel enerji yükseklikle doğru orantılıdır.
Yüksek bir yerden serbest bırakılan cisimlerin potansiyel enerjisi
azalırken hareket (kinetik) enerjisi artar. Bu sırada potansiyel enerji
kinetik enerjiye dönüşür. Hava sürtünmesinden dolayı enerjinin bir kısmı
ısıya dönüşür. havası alınmış veya ayda bir cisim serbest düşmeye
bırakıldığında potansiyel enerjinin tamamı kinetik enerjiye dönüşür.
Bilgilenelim:
Potansiyel enerji üç değişkene bağlıdır. Kütle, yükseklik ve yerçekim
kuvveti. Bu üç değişken ile doğru orantılıdır. Kütle ve yerçekim kuvveti
cismin ağırlığı ile ilgilidir.
Araştıralım:
Bu deneyi başka bir sıvı ile yapıldığında durum değişir miydi?
Araştıralım ve deneyelim.
www.fencebilim.com - Hidayet
TERECİ
|
