Deneyin Amacı:
Dokunma duyumuzla maddelerin sıcaklığını doğru olarak
ölçülebilirliğini araştırmak.
Düşünce Soruları?
1. Kışın
dışarıda oynayan çocuklar sınıfa geldiğinde sınıfın sıcaklığı hakkında
ne söylerler?
2. Eşit kütlede şekerli su mu, saf su mu daha çabuk kaynar?
3. Buzluktaki eşit kütleli bir bardak su mu yoksa tuzlu su mu daha çabuk
donar?
Araç ve Gereçler: 3 adet
beherglas (500 ml), su, termometre, ispirto ocağı
Uygulama:
a. Beherglasın birine su dolduralım ve suyun sıcaklığı 50
0C
oluncaya kadar ısıtalım.
b. Diğer beherglasa soğuk su koyunuz.
c. Üçüncü beherglasa ılık su koyalım.
d. Sıcak ve soğuk su bulunan beherglaslara aynı anda elimizi
daldıralım. Ne hissettiniz? Suların sıcaklıklarını tahmin ederek bir
yere not edelim.
e. Sıcak ve soğuk suda bulunan elimizi aynı anda çıkarıp
plastik kovadaki ılık suya daldıralım. Sıcak ve soğuk sudan
çıkardığınız ellerinizde hissettiklerinizi söyleyiniz.
f. Suların gerçek sıcaklığını termometre ile ölçerek
tahminimizle karşılaştıralım. |
 |
|
|
|
Değerlendirme
Yapalım:
1- Sıcak ve soğuk sudan elimizi çıkarıp ılık suya batırdığımız
ellerimizdeki sıcaklık hissi niçin değişti?
2- Dokunma duyumuz aynı anda bir cismin hem sıcak hem soğuk olduğu
hissini verir mi?
|
|
Bilgilenelim: Maddelerin sıcak mı yoksa soğuk mu olduğunu dokunma
duyumuzla anlarız. Ancak bazı durumlarda dokunma duyumuz bizi sıcaklık ve
soğukluk yönünden yanıltır. Bu yüzden sıcaklıkları termometre ile daha doğru
ölçebiliriz.
Araştırma sorusu: Bir termometre ile bir
sıvının sıcaklığı neden tam doğru ölçülemez?
Katı, sıvı ve gaz halinde bulunan maddelerin atom veya molekülleri
hareketlidir.Yani kinetik enerjiye sahiptir. Sıcaklık maddedeki atom veya
moleküllerin hareketliliğinin bir göstergesidir. Maddenin sıcaklığı arttıkça
bu hareketlilik artar. Maddenin her yerinde bu hareketlilik aynı değildir.
Bu yüzden ortalama bir hareketlilikten söz edilir.
Araştırma deneyi: Kış ayında bir odanın
taban ve tavan yakınlarındaki sıcaklığını termometre ile ölçerek
karşılaştırınız.
İki maddenin hangisinin sıcak, ılık veya soğuk olduğunu anlarız fakat
sıcaklık derecesinin sayısal değerini söylerken yanılma ihtimalimiz çok
yüksek olacaktır. Bu tamini değer kişiden kişiye değişir. Örneğin havanın
sıcaklığı kilo, hareketlik, yaşam ortamı veya genetik gibi
değişkenlere bağlı olarak farklı hissedilebilir.
Sizde Deneyiniz:
Çok soğuk bir buzlu dondurma yedikten sonra ağzınıza ılık bir su alarak
sıcaklığını tahmin ediniz. Sonra gerçek değeri termometre ile ölçünüz.
www.fencebilim.com - Hidayet
TERECİ |
|
