ı Anasayfa ı Fen Deneyleri Madde ve Özellikleri

 

     
 

SUYUN KİMYASAL YOLLA (ELEKTROLİZ) ELEMENTLERİNE AYRILMASI

Deneyin  Amacı:  Su bileşiğinden elektrik enerjisi kullanılarak saf elementleri elde edilmesi.

Düşünce Soruları?

1. Gündelik yaşamda kullandığımız bileşiklere örnekler verebilir misiniz?
2. Suyun içinde hangi elementler vardır?
3. Hidrojen hangi işlerde kullanılmaktadır?
4. Saf su ile elektroliz olayını gerçekleştirmek mümkün müdür?

Araç ve Gereçler: güç kaynağı, timsah ağızlı kablo, üç ayak, bunzen kıskacı, 2 adet özdeş deney tüpü, cam çubuk, statif çubuk, su, 2 adet çelik elektrot, tuz veya sodyum karbonat

Uygulama:
1. Bir beherglas içerisine 500 ml su koyunuz. İçine bir yemek kaşığı yemek tuzu (NaCl) koyarak çözeltiyi hazırlayalım.

2.
İki deney tüpünü  hazırladığınız tuzlu su ile ağzına kadar dolduralım. Sonra hava almayacak şekilde parmağınızla kapatarak ters çeviriniz ve beherglas içerisindeki çözeltiye daldırınız. Tüpleri bunzen kıskacıyla sabitleyelim.

3.
Elektrotların uçlarını şekilde görüldüğü gibi tüplerin içlerine yerleştirelim.Krokodilleri elektrotlara bağlayarak, diğer uçlarını güç kaynağının doğru akım çıkışına bağlayalım.
 
     

4. Tüplerdeki gaz birikmesi sona erdikten sonra yine hava almayacak şekilde sudan çıkaralım.
5. Tüplere sırayla kibrit alevi yaklaştırarak gözlemleyelim.

Değerlendirme Yapalım:

Suyun elektrolizinde; (-) kutba bağlı olan tüpte iki hacim hidrojen, (+) kutba bağlı olan tüpte bir hacim oksijen gazı toplanır. Patlayarak yanan tüpte hidrojen gazı (yanıcı gaz)birikmiştir. Kibritin alevini daha parlak yakan tüpte ise gaz ise oksijen (yakıcı gaz) gazı vardır.

Bilgilenelim:
    

Elektroliz düzeneğinde pozitif ve negatif kutupların her ikisine birden “elektrot” denir. Güç kaynağının pozitif kutbuna bağlanan elektrot “anot” , negatif kutbuna bağlanan ise” “katottur”.  İki kutup arasında elektrik taşınmasını sağlayan iletken çözeltiye “elektrolit” denir.

Suyun elektrolizinde katotta (-) “hidrojen" elementi, anotta (+) ise "oksijen" elementi toplanır. Deney sırasında bir süre sonra  tüplerde toplanan hidrojen gazı hacim olarak oksijen gazının iki katı olur. Suyun formülü H2O olduğu için tüplerde biriken gaz oranları 2 ye 1 olur.

Siz Deneyin: Başka hangi bileşikleri elektroliz yöntemi ile elementlere ayırabilirsiniz? Araştırıp deneyiniz?

www.fencebilim.com - Hidayet TERECİ