Araç ve Gereçler
Tahta çubuk, saf su, hassas terazi, 3 adet plastik
bardak, çelik tencere, plastik kaşık, katı kostik,
bitkisel sıvı yağ, kolonya, tuz, plastik eldiven,
maske, termometre.
Uygulama
- Plastik eldiveni giyelim.
- Çelik tencere içine 100 gram sıvı yağ konulur.
- Ocak üzerine çok kısık ateşte çelik tencere
konulur.
- Kaşık kullanarak 13,3 gram kostik tartalım
(Dikkat: Net 13,3 gram olmalıdır!).
- Homojen hale gelene kadar karışımı karıştırın ve
daha sonra tencerenin altını yakın.
- Plastik bardağa 86,7 gram saf su tartalım.
- Açık alanda (balkonda) su üzerine kostik dökülür.
(13,3 gram kostik + 86,7 gram saf su = 100 gram
karışım)
Dikkat! Kostik üzerine su dökülmez. Çünkü böyle
yapılırsa sıçrayan kostik olur.
- Çöp şiş ile su ve kostik iyice karıştırılarak
kostiğin su içinde iyice çözünmesi sağlanır.
(Kostik su ile karışırken zehirli gaz çıkarabilir.
Bu yüzden maske kullanalım.)
- 100 gram kostik-su karışımı 10-12 damla kolonya
dökelim ve karıştıralım.
(Alkol, sabunlaşma tepkimesini hızlandıracaktır.)
- Yağ kızgın hale geldiğinde kostik karışımdan biraz
dökelim.
(Bu sırada köpükler ve kaynama durumu olur. Biraz
tencereden uzak duralım.)
- Yaz yine kızgın halde ise kostik karışımdan biraz
daha dökelim.
- Kostik karışımı bitinceye kadar bu işlemi
tekrarlayalım.
(Kostik karışımı bir anda dökerseniz, yağ kesilerek
sabun oluşmaz.)
- Kostik karışımdan azar azar dökerken her seferinde
tahta kaşık ile karıştıralım.
(Her döküm sırasında köpük oluşması doğru yoldasınız
demektir.)
- Kostik karışın tamamı bittiğinde tahta ile
karıştırdıkça yağ katılaşarak sabun hale gelir.
- 5-6 gram tuzu bardağa dökelim. Üzerine çok derişik
olacak şekilde sulu tuz çözeltisi hazırlayalım.
- Tuzlu su döküldükten sonra ocak kapatılır.
(Tuzlu su sabunun cıvık olmasını engeller.
Katılaşmasını sağlar. Aşırı dökülürse sabun
istenilen kıvamda olamaz.
- İsteğe bağlı olarak sabun üzerine kokulu olması
için esans damlatılır.
Bir
Bilgi Paylaşalım: Sabunun Tarihi
Sabunun
tarihi, insanlık tarihi kadar eski bir
geçmişe sahiptir. M.Ö 6000’li yıllara kadar
uzanan bir geçmişi vardır. Tarihte,
Finikeliler sabunun bulunmasına kadar kül ve
kil yardımı ile temizlik yapmaktaydı. M.Ö
600 yılında sabunun bulunmasının ardından,
Orta Çağ’a gelindiğinde oldukça gelişmiş
halini almıştır. Roma döneminde de özellikle
kadınların en gözde temizlik malzemelerinden
birisidir. Geçmişte sabun, sodyum, potasyum,
tuz ve yağlı asidinin kül suyu ile temas
etmesi sonucunda elde edilmekteydi. |
|
|
Değerlendirme Yapalım
Kostik ve su karıştırıldığında suyun renginde
bulanıklık ve sıcaklık artışı (ekzotermik bir
tepkime gerçekleştiğinden) gözlenir. Bu ısıveren
kimyasal bir tepkimedir.
Sabun yapmak için birçok farklı teknik vardır.
Kalıba dökme, sıvı, sert, yumuşak, talaş, çözücü,
tıraş gibi birçok farklı sabun türü vardır. Bu
yüzden sabun yapımını anlatan kaynaklarda farklı
farklı yöntemler görülmektedir.
Araştırma Sorusu: Alternatif tıpta deri
hastalıkları için doğal sabunların ne gibi etkileri
vardır?
Etiket: Sabun, Doğal Sabun, Kimya Deneyi,
Kimya Etkinlik, Kimyasal Değişim
|