| |
TÜBİTAK lise öğrencileri araştırma
projeleri yarışmasında Türkiye birinciliği elde eden proje,
Portekiz'de düzenlenen uluslararası yarışmada da birinci oldu.
İzmir Atatürk Lisesi 10'uncu sınıf öğrencisi 16 yaşındaki
Pelin Kaya, güneşin zararlı ultraviyole ışınlarıyla
ilgili uzman uyarılarından ve haberlerden etkilenerek, 1,5 yıl
önce konuyla ilgili araştırma yapmaya başladı.
Zararlı güneş ışınlarının cilt kanseri, katarakt ve güneş
yanıkları gibi hastalıklara neden olduğunu öğrenen Kaya, yaptığı
projeyle güneşin zararlı ultraviyole ışınlarının geldiği sırada
renk değiştirerek uyarı veren ekonomik ve çevre dostu kumaş
geliştirdi.
Fotokromik kumaştan geliştirilen, bileklik ve broş olarak
kullanılabilecek şekilde tasarlanan kumaşın rengi, zararlı güneş
ışığını gördüğü zaman mavi renk alıyor. Zararlı ışıkla teması
kesilen kumaş yeniden kendi rengine dönüyor.
"Gerekli önlemleri anında alabilecek"
Lise öğrencisi Pelin Kaya, AA muhabirine yaptığı açıklamada,
izlediği haberlerde ve yaptığı araştırmalarda dünyada yılda 2
milyona yakın cilt kanseri vakasının gözlemlendiğini, bunun
tedavisi için milyarlarca doların harcandığını öğrendiğinde bu
soruna karşı çalışma fikrinin aklına geldiğini anlattı.
Hem güneş kaynaklı hastalıkları en aza indirmek hem de insanları
uyarabilmek için bu projeyi geliştirdiğini dile getiren Kaya,
şöyle konuştu:
"Ozon tabakasının incelmesiyle yer yüzüne ulaşan ultraviyole
ışınlarının miktarı arttı. Bunun sonucunda da ultraviyole
ışınlarının neden olduğu katarakt, deri kanseri gibi
hastalıkların görülme sıklığı da arttı. Geliştirdiğim sistem
zararlı ultraviyole ışınlarını gördüğü zaman kumaş renk
değiştiriyor. Bu sistemi günlük hayatta kullanılan bileklik,
broş gibi bazı aksesuarlarda yaptım. İnsanlar bu aksesuarla
dışarı çıktığında ultraviyole ışınlarının zararlı olduğunu
anında anlayabilecekler. Bu sistemin 2 lira gibi bir maliyeti
var. Ekonomik ve çevre dostu bir sistem."
Projesinin Portekiz'de bu yıl 36'ncısı gerçekleştirilen Youth
Science Meeting proje yarışmasında elemeleri geçerek 90 projeyle
birlikte finale kaldığını, 21-27 Temmuz'daki yarışmada da
birinci olduğunu ifade eden Kaya, "Birincilik ödülü sırasında
ismim açıklandığında hem ülkem adına hem de kendi adıma çok
heyecanlandım, ülkemi orada temsil edebilmek beni çok mutlu
etti." dedi.
Eğitimini tıp okuyarak devam ettirmeyi istediğini aktaran Kaya,
sağlık alanında insan sağlığına yararlı çalışmalar yapmak
istediğini sözlerine ekledi.
"Öğrencimin adı okunduğunda çok gurur duydum"
Atatürk Lisesi Müdür Yardımcısı ve Proje Danışmanı Benal
Hepsöğütlü ise okullarındaki öğrencilerin bilim çalışmalarını
desteklediklerini, Pelin'in dünya çapındaki bir yarışmada
birinci olduğu için çok mutlu olduğunu belirtti.
Projeye yoğun emek harcadıklarını ve yarışmadan derece ile
döneceklerini tahmin ettiğini anlatan Hepsöğütlü, "İngilizce
olarak sunumunu yaptı sonra da diğer öğrenci ve öğretmenlerin
sorularına İngilizce olarak cevap verdi, çok başarılıydı.
Yarışmada bu yıl sadece 2 tane ödül verdiler mansiyon ve
birincilik ödülü. Öğrencimin adı okunduğunda çok gurur duydum,
ülkemize böyle bir ödülü getirdiğimiz için çok mutluyuz." dedi.
Etiketler: UV,
ultraviyole, Fotokromik, TÜBİTAK, Kanser
Kaynak: Anadolu Ajansı www.aa.com.tr
|
|
