SIVI
İÇERİSİNDEKİ CİSİMLERİN DENGE ŞARTLARI
Deneyin Amacı: Sıvıların içinde
bulunan cisimlere uyguladıkları kaldırma kuvvetini gözlemek..
Düşünce Soruları?
1. Su içinde yüzerken neden kendinizi daha
hafif hissedersiniz?
2. Çok ağır madenlerden yapılan yük
gemileri nasıl deniz üzerinde yüzebilmektedir?
Araç ve Gereçler: büyük bir kap, cam balon
joje, lastik tıpa (deliksiz)
|
Değerlendirme:
Suya bırakılan cam balonun yüzdüğü
görülür. Cam sudan daha yoğun olmasına rağmen, cam balon içindeki kapalı
alanda bulunan hava cismin yoğunluğunu düşürür. Bu sayede cam balona
etki eden kaldırma kuvvet sayesinde cisim yüzer. Cismi sıvı tarafından
uygulanan kuvvete "kaldırma kuvveti" denilir.
Bilgilenelim:
Sıvıların
içinde bulunan cisimlere aşağıdan yukarıya doğru (yerçekimi kuvvetine
zıt yönde) bir kuvvet uygular. Sıvıların cisimlere uyguladıkları bu
kuvvete “sıvıların kaldırma kuvveti" denir.
CİSİMLERİN SIVI İÇERİSİNDEKİ DENGE DURUMLARI
|
Cisim sıvı içinde yüzerken
dengededir. O halde cismin ağırlığı cisme uygulanan kaldırma
kuvvetine eşittir. Cisim yoğunluğu, sıvının yoğunluğundan azdır.
Fk = G, dcisim
< dsıvı
Fk = Cisme uygulanan
kaldırma kuvveti
G = Cismin ağırlığı |
|
|
|
Cisim sıvı içinde askıda
kalırken dengededir. Bu durumda da cismin ağırlığı cisme
uygulanan kaldırma kuvvetine eşittir. Cisim ile sıvının
yoğunluğu eşittir.
Fk = G, dcisim
= dsıvı
Fk = Cisme uygulanan
kaldırma kuvveti
G = Cismin ağırlığı |
|
|
|
Cisim sıvı içinde batmış
ise kuvvet dengesi yoktur. Bu durumda ise cismin ağırlığı cisme
uygulanan kaldırma kuvvetinden büyüktür. Cismin yoğunluğu,
sıvının yoğunluğundan büyüktür.
Fk < G, dcisim
> dsıvı
Fk = Cisme uygulanan
kaldırma kuvveti
G = Cismin ağırlığı |
Siz de deneyiniz:
Bu deneyi cam bolunun ağzı açıkken deneyin ve sonuçları tartışınız.
|