EĞİK DÜZLEMDE SÜRTÜNME KUVVETİ

Deneyin  Amacı:  Eğik düzlemde farklı yüzeylerdeki sürtünme kuvvetinin cisimlerinin hareketine etkisini gözlemlemek.

Düşünce Soruları?

1. Binaların engelli rampalarına sıra sıra şerit çekilir. Neden?
2. Kışın eğimli yollar buz tuttuğunda ne gibi önlemler alınmaktadır?

Araç ve Gereçler: eğik düzlem tahtası, dinamometre,
ip, tahta takoz, cam, karton veya mukavva                                                                                                         

Uygulama:
1. Eğik düzlemi kitap gibi sabit bir yükseklikte kalacak şekilde yerleştirelim.
2. Dinamometreyi ip ile takoza bağlayalım.
3. Eğik düzlem üzerine önce cam levha koyarak, takozu sabit hızla çekelim ve  dinamometrenin gösterdiği değeri not edelim.
4. Eğik düzlemin üzerine karton koyarak takozu dinamometre ile çekelim ve değeri not edelim.
5. Son olarak eğik düzlemin üzerine mukavva koyarak takozu dinamometre ile çekelim ve değeri not edelim.

Değişkenleri belirleyelim: Deneydeki değişkenleri tablodaki boşluklara yazalım.

Değerlendirme Yapalım: Sabit makaralarda yükü kaldırmak için uygulanan kuvvet yükün ağırlığına yaklaşık eşit oldu. Sabit makarada kuvvet kolu, yük koluna eşittir. Bu nedenle sabit makaralarda işte de bir kazanç yoktur. Yükün aldığı yol ile kuvvetin aldığı yol eşittir.

Bilgilenelim: Ağır yükleri bulundukları yerden yüksek bir yere taşımak için faydalanılan, bir ucu daha yüksekte bulunan ve yatayla belirli bir açı yapan düzleme “eğik düzlem” denir.

Eğik düzlemde yoldan kayıp, kuvvetten kazanç vardır.

Eğik düzlem üzerinde bulunan bir cismi hareket ettirmek için uygulanacak kuvvet eğim açısına bağlıdır. Eğim açısı (h/l) arttıkça cismi hareket ettirmek için daha fazla kuvvet uygulamak gerekir. Eğim açısı küçüldükçe cismi hareket ettirmek için uygulanması gereken kuvvet azalırken hareket yolu uzar.

Eğik düzlemdeki matematiksel eşitlik
Kuvvet x Kuvvetin gittiği yol = Ağırlık x Ağırlığın çıktığı yükseklik

www.fencebilim.com - Hidayet TERECİ