ı Anasayfa ı Fen Deneyleri Ses Deneyleri

DİYAPAZON ve KUTUSUNU İNCELEYELİM

Deneyin  Amacı:  Sesin cisimlerin titreşmesinden meydana geldiğini görebilmek.

Düşünce Soruları?

1. Evimizin yanından kamyon geçtiğinde camdan neden ses gelir?
2. Telli müzik aletlerinin telini çekip bıraktığımızda neler gözlersiniz? Araştırınız.

Araç ve Gereçler: diyapazon ve kutusu, tokmak, saz                             

Deneyin   Yapılışı:
1. Diyapazonu  kutusundan çıkarınız  ve  tokmağı ile vurunuz. Sesi dinleyiniz. Tokmağı daha set vurarak deneyi tekrarlayınız.
2. Diyapazonu   rezonans   kutusundaki   yerine  yerleştirip,   tokmağı  ile  vurunuz. Sesi dinleyiniz. Tokmağı daha set vurarak deneyi tekrarlayınız.
3. Sazın telini çekip bırakınız. Oluşan ses ve titreşimi inceleyiniz.
4. Meydana  gelen  sesleri  karşılaştırınız.

     

Değerlendirme Yapalım: Diyapazonu  kutusundan   çıkarıp,  tokmağı  ile  vurduğunuzda   diyapazon   çatalının  titreşmesi   sonucu  sesi   duyarsınız.  Ancak  diyapazonu   kutusuna  yerleştirip,  tokmağı  ile  vurduğunuzda  meydana  gelen   ses ilk sese göre daha  şiddetlidir.  Çünkü   diyapazonla   beraber   kutu içerisinde titreşim olduğundan rezonans  kutusu  da  ses  verir. Sazın ince ve kalın tellerinin sesleri aynı değildir.

Bilgilenelim: Kulağımız her sesi duyamaz. Ses  çıkaran  her   madde  veya  cisim  bir  ses  kaynağıdır.  Diyapazon,  kaval,  flüt,   darbuka, mandolin,  gitar gibi araçların hepsi birer ses kaynağıdır.

Ses  kaynaklarının titreşmesi sonucu ses oluşur. Titreşim,  bir  cismin  ileri  geri  gidip   gelme  hareketidir.  Ses  veren her şey titreşir. Esnek cisimler daha iyi titreşirler. Tokmağı daha set vurduğumuzda sesin şiddeti artmaktadır. Katı, sıvı ve gaz maddelerin maddelerin atom veya molekülleri titreşim hareketi yapar.

Siz Deneyin: Gündelik yaşamda bir çok aracın titreşmesi sonucu ses oluşturabilirisiniz. Örneğin paket lastiklerini gererek titreştirebilirsiniz. Bunun soncunda duyabileceğiniz sesler oluşur.

www.fencebilim.com - Hidayet TERECİ