Avrupa'da ormanlar, 2 milyon km2 üzeri bir alan
ile toplam kara yüzölçümünün %32'sini kaplıyor.
Aynı zamanda önemli bir ekonomik ve endüstriyel
sektörün kaynağını oluşturuyor. Fakat küresel
ısınma ormanları etkilemekte. Bunun ilk
göstergeleri görünmeye başladı bile. Bu
değişimin ekolojik etkileri üzerine tartışmalar
sürerken İsviçre, Almanya, Hollanda ve
Finlandiya'dan bir grup bilimci değişimin
ekonomik etkilerini araştırdı.
Araştırmacılara göre birçok ağaç türünün yetişme
alanları hem sıcaklık artışından hem de yağış
miktarındaki değişikliklerden etkilenecek. Soğuk
ve nemli iklime uyumlu, Norveç ladini (spruce)
gibi türler değişikliklerden en olumsuz
etkilenenler arasında yer alıyor.
Çalışmaların dikkate aldığı, 1,4 °C ile 5,8 °C
sıcaklık arası artışlarının olması artık
kaçınılmaz görünüyor. Hükümetler Arası İklim
Değişikliği Panelinin (IPCC, Intergovernmental
Panel on Climate Chenge) üç değişim senaryosunu
temel alan araştırmacılara göre Norveç ladini
Batı, Orta ve Doğu Avrupa'daki yetişme
alanlarını terk ederek kuzeye doğru çekilecek.
Yüksek irtifalardaki Alp ladini yaşamını
azalarak da olsa sürdürebilecek. Buna karşılık
kuraklığa alışkın olan ve Akdeniz ikliminde
yavaş büyüyen çeşitli meşe türleri yaşam
alanlarını kuzeye doğru genişletecekler.
Orman alanlarındaki ağaç türlerinin dağılımı
2100 yılında çok değişmiş olacak. Norveç ladini
ve huş ağacı (birch) birçok bölgede yok olup
küçük bir alana sıkışıp kalacak. Bunun yerine
orman alanlarının büyük oranı yalnız Akdeniz
meşeleri için uygun duruma gelecek. Bu oran
değişik senaryolara göre %60'a kadar çıkarken
ortalama %34 olacak. IPCC senaryolarından
iyimser olanına göre meşe türlerinin tüm Avrupa
ormanlarındaki payı bugünküne göre %11 ile %28
arasında artacak. Kötümser senaryoya göre bu
artış %40, ortalama senaryoya göre %32 olacak.
Ağaç türlerinin değişmesi ilk bakışta olumsuz
gelmeyebilir. Ancak Akdeniz meşeleri ladinlere
göre daha yavaş büyüyor ve kereste değeri daha
az. Hesaplamalara göre bu gelişmenin ekonomiye
kaybı %14 ile %50 arasında değişebilir. Ortalama
öngörülen kayıp oranı %28.
Bu kayıplar parasal olarak ifade edilirse, en
iyimser ve en kötümser kayıplar 60 ile 680
milyar avro arasında değişiyor. Ortalama kayıp
ise 190 milyar avro olarak belirlendi.
Ayrıca, meşe türlerinin atmosferden karbon
dioksit emme kapasitesi daha az
olması küresel ısınmayı olumsuz etkileyecek.
Araştırma öngörülerinde yer verilmemiş olsa da
bazı ülkelerde şehirleşme alanları orman
alanlarının azalması pahasına genişleyecek.
Araştırmacılar çözüm yolları olarak öncelikle
küresel ısınmayı yavaşlatacak önlemlere dikkat
çekmekte. Ormancıları ilgilendiren öneriler
arasında Avrupa'nın doğal ortamında bulunmayan
yeni ağaç türlerinin buralara ekimi ve
yaygınlaştırılması var. Bunlar arasında atlas
sediri (atlas cedar) ve köknar ağacı (douglas
fir) bulunmakta.
Kaynak:
http://www.nature.com/nclimate/journal/vaop/ncurrent/full/nclimate1687.html
http://www.bilimania.com/
