|
TOKAT - Recep
Bilek
Gaziosmanpaşa Üniversitesinde (GOÜ) yapılan çalışmalar sonucunda
atık çaydan tekstil boyası üretildi.
GOÜ Fen Edebiyat Fakültesi Doğal Boyalar Uygulama ve Araştırma
Merkezi Müdürü Prof. Dr. Adem Önal, AA muhabirine yaptığı
açıklamada, atık çayların tekstil sektöründe boya olarak
değerlendirilip değerlendirilemeyeceğini belirlemek için uzun
süredir çalıştıklarını söyledi.
Atık çayın tekstil ürünlerinin boyanmasında güzel sonuçlar verdiğini
anlatan Önal, "Çay fabrikalarında ürün işlendikten sonra kalan
kısım, çay bahçelerinde gübre olarak kullanılıyor. Biz, çayın kumaşa
döküldüğünde çıkmayan bir leke bıraktığını biliyoruz. Bundan yola
çıkarak atık çayların değerlendirilip değerlendirilemeyeceğini
bilimsel anlamda ele aldık" dedi.
Selülozik ve protein elyaflar üzerine çalışmalar yaptıklarını ifade
eden Önal, çayın katkılı ve katkısız tekstil ürünlerinde güzel
sonuçlar verdiğini gördüklerini kaydetti. Daha sonra büyük objeler
üzerinde çalışmaya karar verdiklerini dile getiren Önal, şöyle
konuştu:
"Bir gömlek ve iki şal boyadık. Bunlar tamamen atık çaydan elde
edilmiş renklerdir. Bu renkleri istersek biraz daha
koyulaştırabiliriz, istersek biraz daha açabiliriz veya bir başka
tona çevirebiliriz. Bu bizim elimizde olan bir şey. Bu yöntemde
'mordan' dediğimiz yöntemi kullanıyoruz. Atık çayda boyar madde
oranı düşük fakat etkili. Bir daha gömlek ya da elyaftan çıkmıyor.
Biz bunu hem sentetik polyester elyafta hem de yüzde 100 pamukluda
denedik ve olumlu sonuçlar aldık. Yaptığımız çalışma sonucunda atık
çayın endüstriyel olarak değerlendirilebileceğini gördük. Bunu
fabrikalara önereceğiz."
"Çayın demi çok daha etkili"
Önal, çayın demindeki boyar madde oranının çok daha yüksek olduğunu
vurgulayarak, şöyle devam etti:
"Çayın içerisinde çok sayıda aromatik pigment var. Bunlardan bir
kısmı boyama amaçlı kullanılabileceği gibi içtiğimizde vücudumuza
faydalı maddeler olarak da geçmektedir. Oradaki boya konsantrasyonu
çok daha fazla ama bunu içilen çay anlamında kullanmak daha
mantıklı. Burada önemli olan, posa kısmını değerlendirebilmektir.
Bunu gübre olarak kullanıyorlar ama biz bunun tekstil maddesi olarak
da kullanılabileceğini kanıtlamış olduk."
Etiketler:
çay, doğal boya, kimya
Kaynak:
Anadolu Ajansı (AA)
|
