|
Bir Rus kimyager ve fizyolog olan Ivan Pavlov'un
adını duymuş muydunuz? Pavlov, köpeklerin sindirim
sistemi üzerinde araştırmalara başladığı sırada,
deneyi bambaşka bir yönde gelişti ve bugün
bildiğimiz, klasik koşullanma kavramının keşfiyle
sonuçlandı.
|
|
|
Pavlov, deneyine başladığı dönemde köpeklerin
tükürük bezleri ve sindirim sistemi arasındaki
ilişkiyi inceliyordu. Pavlov'un ilk bulguları
midenin, sindirim işlemine başlamadan önce
tükürük bezlerinin harekete geçmesi gerektiği
yönünde oldu. Yani otonom sinir sistemi, iki
işlemi birbiriyle ilişkilendirmişti.
Daha sonra, çeşitli uyarıcıların sindirim
sistemini nasıl etkileyeceğini gözlemlemeyi
deneyen Pavlov, köpeğine yiyecek vermeye
başladığı anda; yanıp sönen bir ışığı, tıklayan
bir metronomu ve bir zili harekete geçirmeye
başladı. Bu uyarıcılardan önce, sadece yiyeceği
gördüğünde salya akıtmaya başlayan köpek, bir
süre sonra sesli ve ışıklı uyarıcılara maruz
kaldığında da yiyeceği görmeksizin salya
akıtmaya başladı.
Bu deney neticesinde şartlı refleksi keşfeden
Pavlov, aynı zamanda şartlı refleksin uyarıcılar
sık sık yanlış uyarılar verdiğinde kaybolduğunu
da ortaya çıkardı.
Pavlov, çalışmalarının sonuçlarını 1903 yılında
yayınladı. Bir yıl sonra tıp alanında Nobel
ödülünü kazanan Pavlov, bu ödülünü klasik
koşullanma bulgusu için değil, sindirim
psikolojisi üzerindeki çalışması nedeniyle
kazandı.
|