|
Halen Miami Üniversitesi Temiz Enerji Araştırma
Enstitüsü Direktörü.
Uluslararası Hidrojen Enerjisi Birliği'nin başkanı.
1982'de 'Sovyetler Birliği Kurçatof' ödülü aldı.
1986'da 'İnsanlık İçin Enerji' ödülü aldı.
2001'de Ukrayna Donetsk Devlet Üniversitesi'nden
fahri doktora aldı.
2000'de Nobel'e aday gösterildi. Bu yıl da Nobel
Barış Ödülü'ne aday.
Nejat hocamız dünyanın şu anda en önemli enerjisi
haline gelen hidrojen enerjisinin dünya üzerinde ki
en yetkin kişisidir. ABD'de sayısız üniversitede
kürsüsü olması yanında, BM Dünya Hidrojen Enerjisi
başkanıdır. Bu birimin üssünü dünyada birçok ülke
istemesine rağmen Nejat hocamız bu tesisi Türkiye'ye
kazandırmıştır. Tesis İstanbul'da Cevizlibağ'dadır.
 |
Hidrojen normal basınçta, normal ısıda gaz
halinde bulunan sentetik bir yakıttır.. .
- Atmosfer içinde milyarda bir ölçekte var ama,
kainatın yüzde 90'ı hidrojen. Bütün yıldızlar,
Güneş, Jüpiter başta olmak üzere gezegenlerin
tamamına yakını hidrojen. Kainat kurulduğu zaman ilk
meydana gelen element hidrojen oluyor. Kainatı
kaplayan hidrojen, Einstein'ın meşhur Bing-Bangiyle
etrafa yayılıp yıldızlar meydana geliyor.
Yıldızların çapı, muayyen bir büyüklüğü bulduğu
zaman içlerinde füzyon dediğimiz kaynaşım reaksiyonu
oluyor. Hidrojen atomları kaynaşıp helyum, helyum da
hidrojenle kaynaşıp trityum oluyor. Bildiğimiz bütün
elementler güneşin içinde fabrika gibi üretilip
yüksek hızla fırlatılıyor. Bunlar uzayda birbirine
yaklaştıkça, yerçekiminden dolayı bir araya
toplanınca gezegenler meydana geliyor. Mesela bizim
dünyamız güneşin küllerinden meydana gelmiştir.
Uzayda boşluk denen yerde santimetre küp başına 1
hidrojen molekülü var.
Hidrojen gazını ilk olarak 1674'de bir İngiliz
alimi buluyor ama, ne olduğunu bilemiyor.
- Hidrojenin sihirli rakamı var: 74.
1774'te meşhur Fransız kimyager Lavosière hidrojenin
ayrı ve en hafif bir eleman olduğunu, yanınca su
buharı meydana getirdiğini deneyle gösteriyor. Ona
‘Su doğuran manasına gelen hidrojen adını veriyor.
Yine bunda bir asır sonra, 1874te ünlü bilimkurgu
yazarı Jules Verne ‘Issız Ada adlı eserinde
hidrojenden söz ediyor. Bir grup Amerikalı, balonla
Avrupa'ya giderken fırtınaya yakalanıp Pasifikte
ıssız bir adaya iniyorlar. Bir gece ateş başında
otururlarken içlerinden biri, ‘Kömür bitince taş
devrine mi döneceğiz? diyor. Düşünün o zamanlar
petrolün, doğalgazın adı bile yok, sadece kömür var.
Bir mühendis cevap veriyor; ‘Kömür bitince hidrojen
kullanacağız, kömürden daha kuvvetli bir enerji
kaynağı olacak diyor. Ondan bir asır sonra, 1974te
ben Miami Enerji Konferansında çıkıp ilk kez
hidrojen enerjisi fikrini ortaya atıyorum. O güne
kadar bu konuda yazanlar var ama, hidrojenin
petrolün yerine geçecek bir enerji olacağını dünyada
ilk söyleyen benim. Gördüğünüz gibi her buluşun
gelişmesi bir asır sürmüş, 74 sanki hidrojenin
sihirli rakamı.
Hidrojen, petrolün yerini alabilir mi?
- Miami Üniversitesinde 1962de çalışmaya
başladığımda yer aldığım ilk proje Marsa gidecek ilk
aracın hidrojen-atom reaktörlü motorlarıyla
ilgiliydi. 1973teki enerji krizinde çevreye zarar
vermeyen alternatif enerji kaynaklarını araştırmak
için Temiz Enerji Araştırma Enstitüsünü kurdum.
Miami'de 1974de düzenlediğim konferansla dünyada ilk
kez Hidrojen Ekonomisi-Hidrojen Enerji Sistemi
fikrini ortaya attım. Önceleri bana ‘Hidrojen
Romantiği dediler, ama kısa süre çoğu yanımda yer
aldılar. Hidrojenli yakıt pillerinden termik
santrallere göre 2 kat yüksek randımanlı elektrik
üretmek mümkündü. Bunu gören elektrik jeneratörü
firmaları, hidrojene ilgi göstermeye başladı.
Hidrojen çok temiz bir yakıttı, hiç çevreyi
kirletmiyordu, derken otomobil firmaları da konuya
el attı. Sadece petrol şirketleri karşı çıktı, beni
boğmak için geniş bir konsorsiyum kurdular. Hatta
‘İklim değişikliğinin sebebi petrol değildir, geviş
getiren ineklerdir diye raporlar çıkarttılar. Buenos
Aireste 1998de yaptığımız 12. Dünya Hidrojen
Enerjisi Konferansına dünyadaki bütün dev petrol
şirketlerinin başkanlarını davet ettim. Sadece Shell
konferansa 15 mühendis gönderdi, onun dışındakilerin
hiçbiri cevap bile vermedi. Yener Bey, petrol
şirketlerinin kendi tahminlerine göre 2015 yılı
civarında petrol ve doğalgaz üretimi düşüşe geçecek.
Petrolün yerini alacak hidrojen de yine onların
istasyonlarında satılacak.
Hidrojenin maliyeti nedir ve nerede satılır?
- Şu anda hidrojen, petrol ve doğal gazdan 3 misli
pahalı. Sıvı hidrojen ise petrolün 3 misli fiyatta.
Halen dünyada 70den fazla hidrojen dolum istasyonu
var, otomobiller için. İnşallah 2 sene içinde
İstanbulda hidrojenle çalışan otobüs işleteceğiz. Bu
arada birkaç dolum istasyonu da kurulacak. İçten
yanmalı otomobillerin randımanı yüzde 15-20dir,
hidrojenlilerde ise enerjinin yarısı, yani benzinli
motordan 3 kat daha verimli. Şu anda Rusya, Amerika
ve Japonyada nükleer santrallerden hidrojen üretmek
için yoğun çalışmalar yapılıyor. Pekinde yapılacak
2008 Olimpiyatında Çin, sporcuları hidrojenle
çalışan otobüslerle taşıyacak. Halen kiraya verilen
Toyota ve Hondanın hidrojenli otomobilleri, 2008 den
itibaren satışa çıkacak.
Yener Bey, dünyanın ileri memleketlerinde artık
kömür ve linyit santralleri kurulmuyor. Avustralya,
40 sene ucuz kömür verecek diye, İskenderunda
kömürle işleyen santral kurduk. Al krediyi, gir
borca, 40 sene boyunca kömür almaya mecbur kal.
Petrolün, kömürün, doğalgazın çevreye verdiği zarar
yılda 5 trilyon dolar. Atmosferde yaşam için gerekli
oksijenin yüzde 21 olması lazım ama, İstanbulun
havasında ancak yüzde 18 var. Çünkü otobüsler,
otomobiller, kamyonlar oksijeni çekip yakıyor. Onun
için baş ağrısından migrene kadar her türlü hastalık
oluyor. Hidrojen enerjisi sisteminde bunlar yok,
şehirdeki hava kır gibi tertemiz, hava kirliği
sıfır. Çünkü, hidrojeni üretirken onun kullanacağı
oksijeni de üretiyoruz. Hidrojen sudan çıkan bu
oksijeni kullanacak, havadaki oksijeni almayacak.
Hidrojenli araçlarda kullanılan yakıt pillerinde hiç
hareket eder kısım olmadığı için gürültü kirliliği
olmayacak.
Kaynak:
http://www.unido-ichet.org
http://www.khas.edu.tr/e-vision/visi...m01/index.html
http://www.dinarliyiz.biz/forum/dina...veziroglu.html
Bir söz:
Düşünmeden okumak körletir; okumadan düşünmek
yanıltır. Clairvany
|
