Fen ve Teknoloji Konuları  
 

 

|Ana Sayfa|  www.fencebilim.com Bilimsel Haberler - Eğitim - Teknoloji -  Buluş  - Fizik - Kimya - Biyoloji - icat - Sanat  

Asit ve Bazlar

1887 yılında Svante Arrhenius, sulu çözeltilerine  hidrojen iyonu (H+) verebilen maddelere “asit”, hidroksit iyonu (OH-) verebilen  maddelere “baz” denir, tanımını yapmıştır.
Asitler, su ile karıştırıldığında çözeltiye hidrojen iyonu bırakan bileşiklerdir. Bütün asitler hidrojen iyonu (H+) içerir. Genellikle asitlerin temel özellikleri sıralayalım.

- Ekşimsi bir tada sahiptirler.
- İndikatörlerin (belirteçle) rengini değiştirirler.
- Bazlarla kimyasal tepkimeye girerek ruz ve su oluştururlar.
- Asitler mavi turnusol kağıdını ve sarı renkli metil oranjı kırmızıya çevirirler.

- Aktif metallerle tepkimeye girerek hidrojen gazı oluştururlar.


Asitler kuvvetli veya zayıf olması PH değerine (Sulu çözeltideki Hidrojen iyon miktarı) bağlıdır. PH değeri 7'ye yakın olanlar zayıf asidik, PH değeri 0'a yakın olanlar zayıf bazdır. Örneğin  sirke içindeki asedik asit (CH3COOH) zayıf asit iken, midemizdeki hidroklorik asit  (HCl) kuvvetli asittir.

 

 

Bakır (Cu) , civa (Hg) ve gümüş (Ag) gibi yarı soy metallere yapısında oksijen bulunmayan HCl, HBr gibi asitler etki etmez. Bu metallere HNO3 ve H2SO4 gibi kuvvetli asitler etki eder. Ancak bu tepkimelerde asitler asit olarak değil yükseltgen olarak etki eder. Yani bu tepkimelerde H2 gazı değil H2O oluşur. Au ve Pt gibi soy metallere asitlerin hiçbiri yalnız başına etki edemez.

   

Bazlar, su ile karıştırıldığında çözeltiye hidroksit iyonu (OH-) bırakan maddelerdir. Örnek olarak Sodyum hidroksit (NaOH), Amonyum hidroksit verilebilir.  Genelliklerin bazların temel özelliklerini sıralayalım.

- Acı tada sahiptirler. Biberin, kireç kaymağı ve sabun köpüğünün tatlarının acı olmasının sebebi bazik olmalarındandır.
- El ile dokunulduğunda kayganlık hissi verirler. Sabun, sodyum bikarbonat ve kostik sodaya el ile dokunulduğunda kayganlık hissedilir.
- İndikatörlerin (belirteçlerin) rengini değiştirirler. Kırmızı turnusol kağıdını maviye, renksiz fenolftalein çözeltisini pembeye çevirirler
.
 

Bazlar kuvvetli veya zayıf olma durumları PH veya POH değerine bağlıdır. PH değeri yediye yakın olanlar zayıf bazik, PH değeri sıfıra yakın olanlar zayıf bazdır. Örneğin amonyum hidroksit, zayıf bir bazdır ve çözeltiye az miktarda hidroksit iyonu (OH) bırakırlar.

 
Tuzlar

-
Tuzlar iyon yapılı bileşiklerdir.

-
Suda iyonlaşarak çözündükleri için çözeltileri elektrik akımını iletir.

-
Katı halde elektrik akımını iletmezler. Ancak ısı etkisi ile eritilmiş halleri ile sulu çözeltileri elektrik akımını iletir.


Hidayet TERECİ

 
 

Bir söz: Bilgili bir aptal, bilgisiz bir aptaldan daha aptaldır. MOLİERE