Tarih: 17 Kasım 2019
Fizik Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. İbrahim Belenli gözetiminde 5
akademisyen 2013 yılında başlattıkları çalışmalarını sürdürüyor.
Yaklaşık 7 yıllık sürecin ardından bor madeninden üretilen, MR
cihazları ve rüzgar türbinlerinde kullanılan süper iletken tel, test
için yurt dışına gönderildi. Yapılan testlerden başarıyla geçen tel
sayesinde akademisyenler Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma
Kurumu (TÜBİTAK) tarafından "Proje Performans Ödülüne" layık
görüldü.
Prof. Dr. Belenli, çalışmayla ilgili AA muhabirine yaptığı
açıklamada, TÜBİTAK'tan aldıkları ödülün kendilerini çok mutlu
ettiğini bildirdi.
Olabildiğince yerli üretimle çalıştıklarını ve çalışmalarda Prof.
Dr. Hakan Yetiş, Doç. Dr. Mustafa Akdoğan, Dr. Öğretim Üyesi Fırat
Karaboğa ve Dr. Öğretim Üyesi Asaf Tolga Ülgen'in imzasının olduğunu
anlatan Belenli, "Bizim asıl odak noktamız projemizde kullanacağımız
cihazların neredeyse tamamının yerli üretim cihazlar olmasıydı.
Yerli üretim olmasıyla da bunu ileride daha değişik şekillere
büründürme, daha da geliştirme imkanımız olacak." dedi.
Bilimsel Ar-Ge çalışmaları sonucunda önemli çıktılar ortaya
konduğunu belirten Belenli, elde edilen ürünün, eksi 250-270
derecelere kadar soğutulduğunda yüksek akımları geçiren bir süper
iletken tel olduğunu söyledi.
"Akımı dirençsiz taşıdı"
Hiçbir direnç olmadan 4,2 kelvinde çok yüksek akımlar geçiren bir
tel ürettiklerini aktaran Belenli, "Bu tellerimizi yurt dışına
götürüp orada test ettik. Test sonuçları oldukça iyi çıktı. Oradaki
sistemde maksimum 150 amper akım verebiliyorlar. Onun tamamını
kullandıkları halde bu tellerimiz süper iletkenlikten çıkmadı, yani
o akımı dirençsiz taşıdı." ifadelerini kullandı.
Belenli, teknolojik olarak bir mesafe alabilmek ve bir şeyler
üretmek için atölye ve fabrika donanımına doğru gitmek gerektiğini
anlattı.
"Süper iletken tellerin seri üretimi dünyada çok eskiden beri
yapılıyor." diyen Belenli, şöyle devam etti:
"Ama bizim ürünümüzün benzerleri ürünler daha yeni kullanılmaya
başlandı. Bu süper iletken teller bakır tellerle ve diğer
iletkenlerle yapılamayan işleri yapıyor. Mesela MR cihazlarının
hepsine süper iletken tel kullanılır. Bizim yapmaya çalıştığımız
parkur bobindi. Parkur bobinler çok büyük elektrik motorlarında
rüzgar türbinlerinde ve elektrik üretiminde kullanılan bobinlerdir.
Türkiye'de, MgB2 yani magnezyum-bor tabanlı süper iletken tel
konusunda ciddi çalışan başka kurum yok diye biliyorum. Varsa da
bizim ölçeğimizde değildir." şeklinde konuştu.
Etiketler:
Bor, süper iletken, direnç
Kaynak: Anadolu Ajansı
-
www.aa.com.tr
|