Afyon Kocatepe
Üniversitesi'nde (AKÜ) bir grup öğretim üyesi ve öğrencilerden
oluşan ekip tarafından, kış aylarında otoyollar ve havaalanlarındaki
buzlanmayı önlemede kullanılabilecek, elektrik akımı iletkenliği
olan asfalt üretildi.
AKÜ Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi
Yrd. Doç. Dr. Cahit Gürer'in yürüttüğü projede, Prof. Dr. Hüseyin
Akbulut, Yrd. Doç. Dr. Ahmet Raif Boğa, Yrd. Doç. Dr. Sedat Çetin,
İnşaat Mühendisliği öğrencileri Burcu Demirci, Necmettin Türkay,
Dilan Karadeniz, Elektrik Mühendisliği bölümünden Doç. Dr. Fatih
Hocaoğlu ve öğrencisi Hasan Hüseyin Çetinalp, Elektrik Elektronik
Mühendisliği Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Murat Caner ve lisansüstü
öğrencisi Cihan Düşmez'den oluşan ekip görev aldı.
AKÜ Bilimsel Araştırma Projeleri (BAP) kapsamında, 2014 yılında
alınan destekle başlatılan "Elektriksel iletkenlik özelliği olan
asfalt betonu geliştirilmesi"ne yönelik proje 2 yılda tamamlandı.
Gürer, ABD'de havaalanlarındaki beton zeminler üzerinde yaptığı
inceleme sonrası, böyle bir çalışma yapmaya karar verdiğini
bildirdi.
"Projemizin amacı buzlanmayı önlemek"
Türkiye'de karayolu ulaşımının büyük önem arz ettiğini anlatan Gürer,
"Projemizin amacı buzlanmayı önlemek. Sadece karayollarında değil,
aynı zamanda havaalanlarında da buzlanmanın önlenmesini istiyoruz."
diye konuştu.
Buz tutmayan yol kesimleri oluşturarak kaza ve uçak sefer
iptallerinin önüne geçilebileceğini belirten Gürer, şöyle devam
etti:
"Kar ve buzlanma nedeniyle özellikle yonca kavşaklarda yaşanan
kazalar, ciddi trafik sıkışmalarına neden oluyor. Biz de bu amaçla
elektrik akımı geçirgenliği olan asfalt üretmeyi düşündük ve bunu
başardık. Tıpkı bir kablo gibi elektriği iletebiliyor. Bunun her
yerde uygulanması ilk aşamada zor olabilir ama en azından sürekli
buzlanmanın yaşandığı İstanbul-Bolu arasında olduğu gibi köprüler ve
tünel çıkışlarında öncelikli olarak uygulanabilir. Kış aylarında
trafik kazalarının en büyük nedenlerinden biri buzlanma.
Havaalanlarında pistin buzlanması nedeniyle seferler iptal oluyor.
Elektrik geçirgenliği olan asfalt, buzlanmayı önleyerek, maddi ve
manevi kayıpları ortadan kaldıracak."
Gürer, üretilen malzemenin ilk etapta askeri tesisler, acil
girişleri, terminaller ve otobüs durakları gibi yerler ile önemli
geçiş güzergahlarında kullanılabileceğini aktardı.
"İki tabakanın ortasında kullanacağız"
Akım geçirgenliği olan malzemenin, yol yapım çalışmalarında normal
asfaltın altındaki tabakaya yerleştirilmesinden dolayı, yayalar veya
araçların elektrik akımına maruz kalmasının söz konusu olmadığına
işaret eden Gürer, şu bilgileri verdi:
"Bunu sandviç tabaka gibi düşünün. Bunu iki tabakanın arasında
kullanacağız. Yol katmanlarına bakıldığında en üstteki asfalt tabaka
birden fazla katmandan oluşabiliyor. Bunu ara tabaka olarak
kullandığımız zaman herhangi bir tehlike olmayacak. Elektriği
kablosuz ileten ve bu sayede sıcaklığı çok kısa sürede donma
noktasının üzerine çıkabilen sıcak karışım asfalt betonu ürettik.
Asfalt sıcaklığı 10 dakikada 23 dereceden, 47 dereceye
ulaşabiliyor."
Gürer, malzemenin, mevcut asfalt tesislerinde rahatlıkla
üretilebileceğine dikkati çekerek, "Çalışmamızda, demir çelik
üretiminde atık madde olarak ortaya çıkan çelik ana cürufu,
iletkenliği sağlamak için karbon tozu kullandık. Karbon liflerini
normal asfalt malzemenin içine kattık." ifadelerini kullandı.
Türkiye'de protokol yolları denilen bazı noktalarda buzlanmayı
önleyici kablolu sistemin bulunduğunu kaydeden Gürer, şöyle konuştu:
"Ancak kablolu sistemlerin bazı dezavantajları var. Sadece belirli
noktadaki buzu eritebiliyorsunuz. Kabloların arızalanma riski var.
Bizim malzememizin kendisi iletken. Kablonun arızalanması gibi bir
risk yok. Sadece belirli noktalarda besleme üniteleri kurmak
gerekebilir. İlerleyen süreçte, yenilenebilir enerji kaynakları ile
kendi enerjisini üretebileceği bir sisteme geçilebilir. Bu malzeme,
içinde sensör olan akıllı yolların yapılmasına olanak tanıyacak.
Malzememizin en büyük avantajı bu. Ayrıca, don ve buzlanmaya karşı
kullanılan solüsyonlar toprağa ve yer altı sularına karışarak
kirletebiliyor. Asfaltın ömrünü kısaltıyor, araçlar zarar görüyor.
Elektrik geçirgenliği olan asfaltın kullanımı ile bu tür zararlar
ortadan kaldırılmış olacak."
Etiketler:
asfalt, buzlanmayı önleyen asfalt, trafik kazaları
Kaynak: Anadolu Ajansı (AA) /
www.aa.com.tr
|